เซลล์พืชและเซลล์สัตว์

เซลล์พืช
    เซลลพืชของต้นไม้ มีลักษณะรูปร่างของเซลล์พืช ในแต่ละส่วนของพืชแตกต่างกันออกไป แต่อย่างไรก็ ตามเซลล์พืช ทั่ว ๆ ไปก็จะประกอบไปด้วยส่วนประกอบต่าง ๆ คล้าย คลึงกัน

ส่วนประกอบของเซลล์พืชทั่ว ๆ ไป
1. ผนังเซลล์ มีหน้าที่ให้ความแข็งแรงและป้องกันส่วนที่อยู่ภายในของเซลล์ คงรูปอยู่ได้ จะพบผนัง เซลล์ได้เฉพาะในเซลล์ของพืชเท่านั้น
 2. เยื่อหุ้มเซลล์  มีลักษณะเป็นเยื่อบาง ๆ อยู่ถัดจากผนังเซลล์เข้าไปมีหน้าที่ควบคุมน้ำ และสารละลายที่อยู่ในเซลล์ให้ผ่านออกจากเซลล์หรือรับเข้ามาจากเซลล์ข้างเคียง
 3. ไซโทพลาซึม  เป็นส่วนที่มีส่วนประกอบต่าง ๆ  ของเซลล์อยู่ เช่น แวคิวโอล คลอโรพลาสต์
รวมทั้งสารอาหาร เช่น น้ำตาล  แป้ง  โปรตีน  ไขมัน และของเสีย
 4. นิวเคลียส เป็นก้อนกลม มีหน้าที่สร้างสาร โปรตีน และควบคุมการทำงานของเซลล์ และมีโครโมโซน ซึ่งทำหน้าที่ถ่ายถอดลักษณะทางพันธุ์จากพ่อแม่ไปยังรุ่นลูกหลาน

 เซลล์ที่ทำหน้าที่เฉพาะบางชนิดของพืช
       ใบของพืชยังมีเซลล์อีกชนิดหนึ่งที่มีลักษณะคล้ายเมล็ดถั่ว อยู่ด้วยกันเป็นคู่ ๆ โดยหันด้านเว้า
เข้าหา กัน  เรียกว่า  เซลล์คุม (Guard cell) ภายในเซลล์คุมจะมีคลอโรพลาสต์ ซึ่งเซลล์ผิวธรรมดา
ไม่มีเซลล์คุม มีหน้าที่ควบคุมการเปิดและปิดปากใบซึ่งเป็นช่องอยู่ระหว่างเซลล์คุมทั้ง 2 เซลล์
ปากใบเป็นทาง เป็นทางที่พืชใช้ในการคายน้ำออกจาก เซลล์พืชและยังทำหน้าที่
รับน้ำและแก๊สจากบรรยากาศเข้าสู่ใบได้   เซลลพืชของต้นไม้ มีลักษณะรูปร่างของเซลล์พืช 
ในแต่ละส่วนของพืชแตกต่างกันออกไป แต่อย่างไรก็ ตามเซลล์พืช ทั่ว ๆ ไปก็จะประกอบไปด้วย ส่วนประกอบต่าง ๆ คล้าย คลึงกัน

การไหลของไซโทพลาซึมในเซลล
   เซลล์พืชที่มีชีวิตจะมีการเคลื่อนไหวภายในเซลล์ หรือมีการไหลของไซโทพลาซึม ที่อยู่ภายในเซลล์
ถ้าเซลล์ใดมีสารต่าง ๆ ในไซโทพลาซึมในปริมาณมากกว่าเซลล์อื่น ๆ ที่อยู่ติดกัน สารต่าง ๆ เหล่านี้
จะสามารถไหลจากเซลล์ที่มีปริมาณสารอยู่มากไป  ยังเซลล์ที่มีปริมาณสารอยู่น้อย  จนกระทั่งมีปริมาณ สารเท่ากัน  

เซลล์สัตว์   เซลล์สัตว์มีรูปร่างหลายลักษณะ เซลล์บางชนิด อาจมีรูปร่างกลมรี บางชนิดมีรูปร่างยาวเป็น เส้น หรือรูปร่างอื่น ๆ ขึ้นอยู่กับชนิดและหน้าที่ของเซลล์ เช่น เซลล์เม็ดเลือดแดง มีรูปร่างค่อนข้างกลม ตรงกลางเว้าทั้งสองข้าง  เซลล์ประสาทมีรูปร่างหลายแบบ  เช่น  กลม รี  เป็นแฉก เซลล์กล้ามเนื้อ เรียบที่อวัยวะภายในมีรูปร่างเรียวยาว  แหลม หัวแหลมท้าย  เป็นต้น

ส่วนประกอบของเซลล์สัตว์ทั่ว ๆ ไป    เซลล์สัตว์มีส่วนประกอบที่สำคัยคล้ายกับเซลล์พืชคือประกอบด้วยเยื่อหุ้มเซลล์  นิวเคลียส และ ไซโทพลาซึม  ไม่มีออร์แกเนลล์บางชนิดคือคลอโรพลาสต์ และไม่มีผนังเซลล์ แต่ในเซลล์สัตว์มีออร์ แกเนลล์บางชนิดที่ไม่พบในเซลล์พืชคือ เซนทริโอล สำหรับเซลล์สัตว์ทั่วๆ ไป จะมีส่วนประกอบต่างๆ ภายในเซลล์ที่ซับซ้อนกว่าเซลล์พืช

การจัดระบบของเซลล์เพื่อทำหน้าที่เฉพาะ
    เซลล์ของสัตวนอกจากมีรูปร่างและหน้าที่ต่างกัน  เซลล์ต่าง ๆ เหล่านี้ยังสามารที่จะ ทำงานร่วมกัน ทำให้เกิดการทำงานของอวัยวะต่าง ๆ เกิดเป็นระบบการทำงาน ของร่างกายอีกด้วย อาจกล่าวได้ว่า โครงสร้างของสัตว์ประกอบขึ้นด้วยเซลล์หลายชนิดนั้นเอง  ในร่างกายของสิ่งมีชีวิต มีกลุ่มเซลล์ที่มี
กำเนิดจากแหล่งเดียวกันและมีรูปร่างเฉพาะตัว เพื่อทำงานร่วมกันจะเรียกว่า เนื้อเยื่อ  เนื้อเยื่อบางชนิด
ประกอบด้วยกลุ่มเซลล์พวกเดียวกัน และชนิดก็ ประกอบด้วยกลุ่มเซลล์หลายกลุ่มทำงานร่วมกัน เมื่อเนื้อเยื่อหลายกลุ่มทำงานร่วมกันจะเรียกว่า อวัยวะ (organ) และหลาย ๆ อวัยวะที่ทำงาน  ร่วมกันจะเรียกว่า ระบบอวัยวะ (organ system)

การเปรียบเทียบเซลล์พืชและเซลล์สัตว์

   

   
       เซลล์พืช
1. รูปร่างค่อนข้างเป็นเหลี่ยน
2. มีผนังเซลล์
3. มีเยื่อหุ้มเซลล์
4. มีคลอโรพลาสต์
5. ไม่มีเซนทริโอล

      เซลล์สัตว์1. รูปร่างค่อนข้างกลม
2. ไม่มีผนังเซลล์
3. มีเยื่อหุ้มเซลล์
4. ไม่มีคลอโรพลาสต์
5. มีเซนทริโอล